Cảm giác buồn chán và thiếu động lực là những thử thách mà ai trong chúng ta cũng phải đối mặt, dù là trong công việc, học tập hay phát triển bản thân. Những cảm xúc này có thể khiến ta cảm thấy bế tắc, không thể tiến về phía trước. Tuy nhiên, bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng những chiến lược thực tế, chúng ta có thể biến những rào cản này thành cơ hội để phát triển và làm mới bản thân. Hãy cùng SunUni Academy tìm hiểu năm cách tiếp cận giúp bạn tìm lại động lực, đón nhận thử thách và xây dựng một cuộc sống đầy ý nghĩa và thú vị hơn.
Cảm giác thiếu động lực là gì và nguyên nhân?
Thiếu động lực là một căn bệnh muôn thuở của con người. Biểu hiện của nó là sự chán nản, không có mục tiêu làm việc cũng như cải thiện cuộc sống. Bạn có thể cảm thấy stress nếu tình trạng này nghiêm trọng hơn. Thay vì đặt câu hỏi “Động lực của tôi là gì?” thì hãy cùng đi tìm nguyên nhân và cách giải quyết.
1. Bạn thiếu một lý do đủ mạnh
Dấu hiệu dễ thấy nhất là bạn đặt ra cho mình quá nhiều mục tiêu, ví dụ như mục tiêu học tiếng Anh, thức dậy sớm, tập thể dục,… và đơn giản bạn nghĩ rằng những điều này tốt thì bạn làm. Chính vì vậy, bạn sẽ rất nhanh chán và từ bỏ. Con bệnh lười sẽ chiến thắng tất cả những mục tiêu với lý do không đủ mạnh.
2. Mục tiêu vượt quá khả năng
Bạn đặt ra mục tiêu rất “hoành tráng”, thậm chí vượt quá khả năng của bản thân. Vậy nên, khi không thể thực hiện, bạn sẽ xuất hiện cảm giác chán nản, mất đi động lực cố gắng.
Ví dụ bạn đặt mục tiêu mỗi ngày dành 3 tiếng để học tiếng Anh trong khi bạn không có nhiều thời gian như vậy. Bạn nghĩ rằng cứ bắt tay vào làm là sẽ được thôi nhưng thực tế thì quyết tâm của bạn chỉ được một, hai ngày đầu hoặc nhiều hơn là một tuần, sau đó thì bạn lại bỏ cuộc.
3. Bạn cảm thấy mệt mỏi
Bạn đã khi nào cảm thấy cơ thể mình rất mệt mỏi đến mức không còn năng lượng để làm bất kỳ việc gì chưa? Thậm chí tình trạng này còn xảy ra thường xuyên trong cuộc sống khiến bạn thấy suy sụp cả thể xác lẫn tinh thần. Những lúc như vậy, điều bạn cần làm là suy nghĩ lại xem mình sinh ra trên đời này để làm gì, mình đang sống vì điều gì? Nếu ngày mai là ngày cuối cùng còn sống thì liệu bạn có thấy hối tiếc vì những điều mà bản thân chưa thật sự cố gắng thực hiện hay không? Thêm một điều quan trọng nữa là bạn cần quan tâm đến sức khỏe của mình. Bạn hãy đủ ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ và dành ra ít nhất 15 phút để tập thể dục mỗi ngày. Sức khỏe thể chất và tinh thần luôn luôn song hành cùng nhau, một cơ thể khỏe sinh ra tinh thần khỏe và ngược lại.
4. Bạn không biết mình muốn gì
Không xác định được mình muốn gì là 1 trong những nguyên nhân lớn nhất khiến bạn mất đi động lực. Bạn làm việc gì cũng cảm thấy chán nản, bạn không thích nó nhưng không biết mình có thể làm được gì. Từ đó, bạn trở nên phó mặc tất cả và không muốn cố gắng, để tương lai đến đâu thì đến.
5. Thiếu động lực do xung đột các giá trị
Giá trị là những điều rất quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Nếu như bạn gặp phải các cuộc xung đột giá trị, tức là đang có 2 hoặc nhiều hơn giá trị quan trọng nhưng bạn lại cảm thấy mình không thể thỏa mãn chúng. Chính điều này sẽ khiến cho bạn bị đẩy vào tình thế giằng xé giữa nhiều con đường, sự lựa chọn khác nhau. Bạn có thể có hứng thú bất chợt về điều gì đó, thế nhưng bạn lại mất đi động lực và bắt tay vào việc khác. Hoặc rất có thể động lực của bạn đã bị cạn kiệt vì năng lượng bị tiêu tốn cho các xung đột.
5 cách để vượt qua sự buồn chán và thiếu động lực
1. Kết nối lại với động lực nội tại
Động lực nội tại xuất phát từ các yếu tố bên trong như sự tò mò, niềm vui và ý nghĩa cá nhân thay vì các phần thưởng hay áp lực bên ngoài.
Xác định “lý do” của bạn: Khi cảm thấy buồn chán và mất động lực, hãy lùi lại và suy nghĩ về giá trị, sở thích, và mục tiêu dài hạn.
Hãy tự hỏi: Điều gì thực sự khiến bạn hứng thú? Những hoạt động nào mang lại cảm giác trọn vẹn?
Ví dụ: Nếu bạn đam mê hội họa nhưng đã lâu không vẽ, hãy nhắc nhở bản thân về niềm vui và cảm giác tự hào khi hoàn thành một tác phẩm. Sự kết nối này có thể giúp bạn vượt qua sự trì trệ và tạo cảm hứng để bắt đầu lại.
2. Sức mạnh của các bước nhỏ và phần thưởng ngay lập tức
Bắt đầu với các nhiệm vụ nhỏ, dễ hoàn thành có thể tạo ra một chu kỳ phản hồi tích cực, nâng cao động lực và giúp bạn dễ dàng đối mặt với các mục tiêu lớn hơn.
Kỹ thuật “Quả Cầu Tuyết” (The Snowball Technique): Bắt đầu với một việc nhỏ như dọn giường hoặc uống một cốc nước. Những chiến thắng nhỏ này kích thích dopamine, giúp bạn cảm thấy hài lòng và tiếp tục tiến lên.
Tăng cường bằng hình ảnh: Sử dụng lịch hoặc trình theo dõi thói quen để đánh dấu tiến độ một cách trực quan, giúp củng cố động lực thông qua việc nhìn thấy sự hoàn thành.
Ví dụ: Nếu cảm thấy quá tải bởi một dự án lớn, hãy chia nó thành những bước nhỏ và tập trung hoàn thành từng bước một. Hãy ăn mừng mỗi khi hoàn thành một nhiệm vụ để giữ động lực.
3. Tối ưu hóa môi trường và thói quen hằng ngày
Tạo ra một môi trường không bị phân tâm và thiết lập một thói quen cấu trúc giúp thúc đẩy sự tập trung và kỷ luật.
Giảm thiểu phiền nhiễu: Tắt thông báo, sử dụng ứng dụng chặn website, và tạo không gian làm việc riêng biệt để tăng cường sự tập trung.
Lập thói quen: Một lịch trình hàng ngày giảm bớt sự mệt mỏi khi đưa ra quyết định, giúp bạn dễ dàng duy trì tiến độ.
Ví dụ: Nếu thường xuyên lướt mạng xã hội khi buồn chán, hãy tạo “vùng không điện thoại” trong phòng ngủ hoặc nơi làm việc. Điều này giúp bạn dễ tập trung vào những hoạt động ý nghĩa hơn.
4. Thử thách bản thân và tìm kiếm sự mới mẻ
Mặc dù kỷ luật và thói quen quan trọng, bạn cũng cần đón nhận thử thách và tìm kiếm trải nghiệm mới để tránh cảm giác trì trệ.
Thoát khỏi vùng an toàn: Tham gia vào các hoạt động vượt qua thói quen quen thuộc để kích thích trí não và tăng sự tự tin.
Khám phá sở thích mới: Học một kỹ năng mới, tham gia lớp học, hoặc bắt đầu một sở thích mới có thể làm sống dậy sự tò mò và đam mê.
Ví dụ: Nếu chán nản với thói quen tập thể dục cũ, hãy thử một lớp học thể thao mới, tham gia đội nhóm, hoặc khám phá đường đi bộ khác.
5. Giá trị của nghỉ ngơi và “Khoảng thời gian buồn chán”
Nghỉ ngơi giúp duy trì chức năng nhận thức tối ưu và ngăn ngừa kiệt sức. Các khoảng thời gian buồn chán có thể giúp cân bằng mức dopamine và tăng cường sự tập trung.
Ưu tiên giấc ngủ: Hãy ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi đêm để não bộ và cơ thể phục hồi.
Tích hợp “khoảng thời gian buồn chán”: Thay vì lấp đầy giờ nghỉ bằng các hoạt động kích thích mạnh, hãy chọn những hoạt động như ngồi yên, đi dạo không điện thoại, hoặc nhìn ngắm cảnh vật để “reset” tâm trí.
Ví dụ: Sau một phiên học căng thẳng, thay vì ngay lập tức lướt mạng xã hội, hãy thử đi bộ 15 phút trong thiên nhiên mà không mang điện thoại. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy sảng khoái và tập trung hơn.
Cảm giác buồn chán và thiếu động lực không phải là rào cản mà là cơ hội để bạn phát triển. Kết nối lại với động lực nội tại, bắt đầu với những bước nhỏ, tối ưu hóa môi trường, thử thách bản thân, và nghỉ ngơi đúng cách đều là những chiến lược thiết thực để vượt qua trạng thái này. Thực hành những phương pháp này, bạn sẽ biến những thách thức thành động lực để tiến xa hơn trong hành trình cá nhân.
Tham khảo thêm:
