Căng thẳng là vấn đề mà chúng ta luôn gặp phải trước những kỳ thi quan trọng, đặc biệt là trước kì thi THPT Quốc gia quan trọng sắp tới với các bạn sĩ tử 2005. Càng đến gần ngày thì, tâm trí chúng ta có thể sẽ bị lấp đầy bởi những lo âu, nhiều khi điều này sẽ khiến bạn cảm thấy khó ngủ đến mức nửa đêm gặp phải ác mộng.
Sự căng thẳng này còn khiến bạn rơi vào trạng thái “Choke”, dịch theo đúng nghĩa là sự nghẹt thở, tắc thở. Đặt trong tình huống thi cử, đây là hiện tượng căng thẳng – “Choke Under Pressure”. Khi bị căng thẳng, sẽ làm bài thi kém hơn trong khi rõ ràng, các câu hỏi trong đề thi đều có nội dung nằm trong phạm vi kiến thức mà bản thân đã học. Vậy làm thế nào để giữ vững tâm lý trước ngày thi?
1. Viết ra giấy những nỗi lo lâu
Khi cảm thấy quá lo âu trước khi thi THPT Quốc gia, hãy viết những nỗi lo âu này ra một tờ giấy trắng. Nghe có vẻ không hiệu quả trong việc giúp học sinh cải thiện điểm thi. Nhưng việc làm này đã được chứng minh qua một nghiên cứu của Gerardo Ramirez và Sian L.Beilock được đăng trên tạp chí Science. Đây là một trong những tạp chí nổi tiếng và uy tín nhất thế giới.
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, những sinh viên có xu hướng lo lắng về bài thi đã cải thiện điểm thi cao hơn gần 1 điểm, sau khi họ dành 10 phút viết ra những điều họ lo lắng. Vậy tại sao viết nỗi lo âu ra giấy lại khiến điểm thi cao hơn. Giáo sư Beilock đã lý giải rằng, sự lo âu, căng thẳng và áp lực có thể giảm một phần khả năng xử lý của trí nhớ ngắn hạn (Working Memories).
Working Memories là bộ nhớ tạm thời giúp ta tiếp nhận và xử lý nhiều thông tin cùng một lúc trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ đơn giản trong việc sử dụng trí nhớ ngắn hạn đó là việc bạn tự tính nhẩm trong đầu 49 + 53 = ? Hay bạn cố gắng ghi nhớ số tài khoản ngân hàng của ai đó. Chúng ta cũng sử dụng trí nhớ ngắn hạn này trong việc học tập, ôn luyện và trong kỳ thi.
Trí nhớ ngắn hạn này cũng tương tự như như một chiếc thẻ nhớ, USB. Khi sự lo âu, căng thẳng càng tăng, nó cũng lấp đầy trí nhớ ngắn hạn và khiến bộ nhớ này không đủ khả năng xử lý thông tin hiệu quả. Vì vậy, việc viết ra sự lo âu là một cách giúp bạn xóa những mục trong bộ nhớ ngắn hạn và thúc đẩy quá trình học tập.
NHỚ: “Mỗi khi lo lắng, hãy viết nỗi lo ra giấy.”
2. Thay đổi tâm thế khi ôn tập
Đối với các bạn đang ôn tiếng Anh trước khi thi THPT Quốc gia trong thời điểm này, chắc hẳn bạn đang khá nản. Bạn sẽ cảm thấy những bài đọc trở nên khô khan bởi dài và nhiều từ vựng mới. Nhưng nếu như chúng ta biết thay đổi tâm thế khi làm những bài đọc đó, việc học sẽ trở nên dễ dàng hơn gấp nhiều lần.
Ngay từ hôm nay, bạn hãy xem những bài Reading là cơ hội để nạp thêm những kiến thức về xã hội. Bởi các đề thi THPT Quốc gia hay đề thi IELTS đều được trích xuất từ những bài báo, bài nghiên cứu khoa học. Thường cung cấp cho bạn những kiến thức đa chiều: Lịch sử, Địa lý, Văn hóa….
NHỚ: “Hãy đọc để học hỏi, chứ đừng đọc chỉ để trả lời câu hỏi”
3. Cân bằng giữa việc học và chơi
Giữa việc học và vui chơi, giải trí cần phải có sự cân bằng. Việc cân bằng đó sẽ giúp bạn có thêm năng lượng tích cực để học tập hiệu quả hơn. “Vùi đầu” vào học không phải là cách mang lại hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, ở mỗi “ngưỡng cửa mới” đều phải đặt ra những mục tiêu mới để bản thân phấn đấu chứ không nên quá mải mê với niềm vui ở “ngưỡng cửa đã qua”.
Ngoài ra, để tăng hiệu quả học tập và có thời gian để hoạt động giải trí, bạn nên nắm thật vững, học kết hợp với hiểu bản chất của vấn đề. Đôi khi có thể liên hệ kiến thức đó với thực tế để ghi nhớ lâu, tránh sai sót, nhầm lẫn. Với những phần kiến thức khó, cần dành thời gian rèn nhiều dạng bài khác nhau để nắm chắc kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm bài của từng dạng bài tập.
Có rất nhiều bạn cảm thấy căng thẳng, lo lắng và không thể tự tin làm những điều mình thích. Nhưng như vậy không hề tốt, việc ngồi vào bàn học cả ngày sẽ ảnh hưởng nhiều đến não bộ và khả năng thu nạp kiến thức giảm. Hãy dành khoảng 30 phút, 1 tiếng mỗi ngày để làm những thói quen hàng ngày của mình.
NHỚ: “Đầu óc phải thông thoáng, kiến thức mới dễ đi vào.”
4. Học có chọn lọc
Trước khi thi THPT Quốc gia, nhiều bạn có thu hướng ôm đồm nhiều nội dung, học nhiều kiến thức – “Thừa còn hơn thiếu”. Điều này sẽ khiến việc học trở nên phản tác dụng. Đối với bài đọc môn tiếng Anh, đề thi tiếng Anh nhiều bạn có thói quen note toàn bộ từ mới lại. Sau đó, cố gắng học hết toàn bộ từ mới đó. Nhưng đó là sai lầm, não bộ của chúng ta cũng có giới hạn. Không phải muốn nạp vào là được!
Khi gặp từ mới, bạn có thể tra toàn bộ những từ mới đó. Nhưng chỉ nên giữ lại và cố gắng học các từ bạn cho là phổ biến, hữu ích, sử dụng thường xuyên trong văn nói và văn viết. Không phí thời gian vào việc học các từ ngữ chuyên ngành, quá cao siêu như thuật ngữ về: Hóa học, vật lý…
NHỚ: “Đừng nạp tất cả những gì bạn thấy. Hãy học có chọn lọc.”
5. Nhớ lâu – Gợi nhớ nhanh
Bạn có thắc mắc, tại sao kỹ năng Speaking và Writing thường khó hơn kỹ năng Reading và Listening không? Bởi khi làm các kỹ năng Speaking và Writing, chúng ta phải “huy động” nguồn lực trong não bộ. Không như kỹ năng Reading và Listening là tiếp nhận thông tin thụ động.
Vậy bạn có thể làm thế nào để nhớ lâu và gợi nhớ nhanh? Hãy thử áp dụng phương pháp khoa học: ACTIVE RECALL và SPACED REPETITION. Không quá muộn để bạn biết 2 cách này trước khi thi THPT Quốc gia:
- Sử dụng Flashcard để tập trung vào những thông tin chưa nhớ, chưa hiểu hay quan trọng trong bài thi. Kết hợp với việc học cách quãng: 3 tiếng/ 5 tiếng/ 1 ngày/ 3 ngày. Chia Flashcard thành 3 hộp: Hộp dễ nhớ, hộp hay quên, hộp thường xuyên quên.
- Sử dụng Mindmap cho những kiến thức phức tạp nhưng có hệ thống, liên kết với nhau. Nên nhớ, không được mở tài liệu mà phải tự nhớ. Sau đó tự hệ thống kiến thức bằng mindmap (Active Recall), sau đó ôn tập ngắt quãng (Spaced Repetition).
- Bạn nên ra thật nhiều câu hỏi rồi trả lời, đoán xem đề bài sẽ hỏi gì? Đâu là kiến thức quan trọng nhất?
- Tưởng tượng và liên kết đối với các kiến thức chưa gặp. Bạn có thể hình dung kiến thức đó với những điều quen thuộc ngoài đời.
- Luyện tập nói ra thành tiếng, đứng lên và cố gắng giải thích kiến thức mình đang học như đang trong buổi thuyết trình trước lớp.
NHỚ: “Áp dụng ACTIVE RECALL và SPACED REPETITION.”
Mặc dù là một kỳ thi quan trọng nhưng các sĩ tử cũng đừng quá căng thẳng. Trước kì thi THPT Quốc gia, hãy tạo cho mình một tâm lý thoải mái, cân bằng giữa việc học và nghỉ ngơi… Có như vậy mới đủ sức lực và thật thông thái để chiến đấu, chúc các sĩ tử có một mùa thi đạt kết quả tốt!
(*Tham khảo chia sẻ từ Khiemslays, The Hanoi Chamomile, The Present Writer.)
Bài viết được biên soạn bởi SunUni Academy, xin vui lòng không sao chép dưới mọi hình thức!
